Spotkanie przedstawicieli European Science Alliance for Agriculture and Food (ESAAF) z Dyrekcją Generalną ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich Komisji Europejskiej (DG AGRI)

Ze strony DG AGRI udział wzięli:

• Gijs Schilthuis, Dyrektor ds. Zrównoważonego Rozwoju (Dyrekcja B)
• Ricard Ramon, Kierownik Jednostki ds. Perspektyw Politycznych (Dyrekcja A)
• Luis Vivas-Alegre, Kierownik Sektora ds. Koordynacji Badań i Innowacji (Dyrekcja F)

Głównym celem rozmów było omówienie zasad potencjalnego partnerstwa między ESAAF a EBAF, którego zadaniem jest wspieranie Komisji Europejskiej w realizacji kluczowych celów polityki rolnej i żywnościowej Unii Europejskiej. Do zadań EBAF należy w szczególności:

• dostarczanie wysokopoziomowych rekomendacji dotyczących strategicznych reform polityki rolno-żywnościowej, w tym nowej wizji dla sektora rolnictwa i żywności, która ma zostać zaprezentowana w ciągu pierwszych 100 dni nowej kadencji Komisji;
• wspieranie kultury otwartego dialogu, zaufania oraz partycypacji różnych interesariuszy – w tym przedstawicieli łańcucha wartości sektora rolno-spożywczego i społeczeństwa obywatelskiego – w celu zapewnienia spójności i synergii polityk UE oraz ich zgodności z inicjatywami sektora prywatnego;
• doradzanie Komisji w zakresie przygotowania polityk dotyczących przyszłości rolnictwa i systemów żywnościowych oraz monitorowanie wdrażania rekomendacji zawartych w końcowym raporcie Strategic Dialogue on the Future of Agriculture;
• opracowywanie opinii w odpowiedzi na konkretne zapytania Komisji.

Ambicją ESAAF jest nawiązanie trwałego, opartego na wiedzy naukowej partnerstwa z EBAF, ukierunkowanego na obiektywną ocenę aktualnego stanu wiedzy, identyfikację wyzwań i możliwości w kontekście wspólnej polityki rolnej, transformacji systemów żywnościowych, zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich oraz powiązanych polityk unijnych. Współpraca ta ma na celu wspieranie procesów decyzyjnych opartych na dowodach naukowych (evidence-based policymaking) oraz zwiększanie roli środowiska naukowego w kształtowaniu zintegrowanych strategii UE.

W drugiej części dnia w siedzibie Stałego Przedstawicielstwa Francji przy Unii Europejskiej odbyło się spotkanie wysokiego szczebla przedstawicieli ESAAF i kilku Dyrekcji Generalnych Komisji Europejskiej, szczególnie zaangażowanych w transformowaniu europejskiego systemu żywnościowego. Tematem spotkania było Boosting Agrifood and Environmental R&I for EU resilience and competitiveness.

Stronę publiczną reprezentowali:

• Luis Vivas-Alegre, DG-AGRI, Kierownik Sektora ds. Koordynacji Badań i Innowacji (Dyrekcja F),
• Christian Holzleitner, DG-CLIMA, Kierownik działu ds. gospodarki gruntami i pochłaniania dwutlenku węgla,
• Doris Marquardt, DG-CONNECT, Specjalista ds. programów z zakresu polityki UE i osoba kontaktowa ds. rolnictwa w Komisji Europejskiej,
• Hélène-Diane Dage, DG-GROW, Zastępca kierownika działu ds. klastrów, gospodarki społecznej i przedsiębiorczości,
• Leonard Mizzi, DG-INPTA, Zastępca dyrektora ds. zrównoważonych systemów rolno-żywnościowych i rybołówstwa (Dyrekcja F),
• Cindy Schoumacher, DG-RTD, Urzędnik polityki ds. biogospodarki i systemów żywnościowych (dział B2),
• Alexandra Nikolakopoulou, DG-SANTE, Kierownik działu ds. ogólnego prawa żywnościowego, odpadów żywnościowych i informowania konsumentów o żywności,
• Giampiero Genovese, JRC (Joint Research Centre), Kierownik działu ds. ekonomiki systemu żywnościowego.

W spotkaniu z ramienia Wageningen University and Research uczestniczyli jeszcze Joost de Laat, Dyrektor zarządzający ds. nauk społecznych i Simone Ritzer, kierownik programu Wageningen Dialogues, pełniąca rolę moderatora spotkania.

Do przedstawicieli Aarhus University dołączyła Kristine Howe Kjer, kierownik National Centre for Sustainable Agrifood System (START). Zespół INRAE wzmocnili:  Philippe Mauguin, prezes i dyrektor generalny, Jean-François Soussana, specjalny doradca ds. międzynarodowych oraz Capucine Cuirassier, specjalista ds. komunikacji.

Julius Kühn-Institute reprezentowała Silke Dachbrodt-Saaydeh, koordynator ds. badań, naszą uczelnię – Krystyna Rejman z Instytutu Nauk o Żywieniu Człowieka, a gospodarzy – Antoine Mercier, Doradca ds. nauki i technologii.

Rozmowy koncentrowały się na roli badań naukowych w politykach Unii Europejskiej i osiąganiu konkurencyjności. Na podstawie liczby publikacji naukowych powstałych w efekcie ramowych programów badawczych Horyzont i Horyzont Europa (w ramach filaru II Globalne wyzwania i europejska konkurencyjność przemysłowa) oraz liczby ich cytowań wykazano wzrost znaczenia badań w praktyce oraz w kreowaniu polityk unijnych. Ten fakt zobrazowano na podstawie trzech projektów badawczych: GO GRASS (rozwiązania biologiczne na małą skalę, uwalniające niewykorzystany potencjał użytków zielonych w Europie i stworzenie nowych możliwości biznesowych dla obszarów wiejskich), REFRESH (rozwiązywanie problemu marnotrawstwa żywności w łańcuchach produkcji i dostaw dzięki zintegrowanemu podejściu do bardziej zrównoważonego systemu żywnościowego),  IPMworks (unijna sieć gospodarstw rolnych demonstrująca i promująca opłacalne strategie zintegrowanej ochrony przed szkodnikami (IPM).

W drugiej części spotkania toczyła się dyskusja dotycząca podejmowania wspólnych, wieloośrodkowych badań na rzecz zielonej transformacji sektora rolno-żywnościowego – w jaki sposób wspólne badania mogą przyczynić się do realizacji priorytetów związanych z rolnictwem, żywnością i środowiskiem w różnych Dyrekcjach Generalnych? Stwierdzono, że holistyczne, wielodyscyplinarne podejście badawcze jest niezbędne do transformacji rolnictwa i całego systemu żywnościowego na zrównoważone. Nie będzie możliwe systemowe podejście bez współpracy i realizacji wspólnych badań. Potrzebne są zarówno badania przynoszące innowacyjne rozwiązania do zastosowania w praktyce, z uwzględnieniem nauk społecznych, jak i badania podstawowe. Wyniki wspólnych badań, z większym zaangażowaniem sektora prywatnego, także z udziałem ośrodków naukowych i uczestników łańcucha żywnościowego z krajów trzecich, mogą przyczynić się do wzrostu atrakcyjności, konkurencyjności i odporności sektora. W konkluzji stwierdzono, że wspólne badania należy uwzględnić w nowym formacie 10. Programu Ramowego UE w zakresie badań naukowych i innowacji.