Naukowcy z SGGW pracują nad rekonstrukcją historycznych wzorów parkietów pałacowych

W dzisiejszych czasach, kiedy design wnętrz staje się obszarem nieustannego poszukiwania harmonii pomiędzy nowoczesnością a tradycją, warto sięgnąć do korzeni, by zainspirować się pięknem minionych epok. W świecie architektury i konserwacji zabytków, gdzie detale odgrywają kluczową rolę, historyczne parkiety pałacowe stanowią fascynujące źródło inspiracji. Artykuł, który teraz przed Wami, podąża śladami tych wyjątkowych dzieł, ukazując nie tylko ich historyczne korzenie, ale również wpływ na dzisiejsze wzornictwo.

Z wykształcenia architektka, zawodowo zajmująca się konserwacją zabytków arch. Małgorzata Grotowska wraz z swoim Promotorem, profesorem Piotrem Beerem z Katedry Technologii i Przedsiębiorczości w Przemyśle Drzewnym, Instytutu Nauk Drzewnych i Meblarstwa SGGW, zgłębiają tajemnice i piękno historycznych parkietów pałacowych. W artykule tym przeniesiemy się w czasie, zatrzymując się przy epokowych punktach, takich jak Wersal Ludwika XIV, gdzie narodziły się pierwsze wzory wersalskie, by skoncentrować się na niezwykłym dziedzictwie, jakim są podłogi z litego drewna.

Podłogi z litego drewna od setek lat zachwycają swoim pięknem, ponadczasową klasą, elegancją i trwałością. Z dumą przetrwały próbę czasu ewoluując od prostych desek z zamierzchłych czasów w prostych domach do wytwornych wzorów w pięknych rezydencjach w obecnych czasach.

Pierwsze parkiety

Pierwsze parkiety z wzorami wykonane zostały w Wersalu dla Ludwika XIV, który postanowił przenieść swoją siedzibę ze zbyt dużego i zimnego dla niego Luwru do pięknej przytulnej rezydencji pod Paryżem. Według przesłanek historii sztuki król zażyczył sobie podłogę z drewna lecz nie tak jak w stajniach i pokojach służby z prostych desek lecz w subtelnym eleganckim stylu i tak powstały pierwsze piękne rodzaje ułożenia podłogi wzory wersalskie oraz wzory oparte na francuskiej jodełce.

Wzory te są piękne, wyjątkowe i do dziś często stosowane nie tylko w konserwacji, ale również w nowo budowanych wnętrzach podkreślając ich styl i ponadczasową klasę.

Fot. Zamek w Książu. Realizacja Okoń Parkiety Pałacowe.

Fot. Pałac w Jabłonnie. Realizacja Okoń Parkiety Pałacowe.

Design parkietów

Fot. Pałac w Cieleśnicy. Realizacja Okoń Parkiety Pałacowe.

Design parkietów rozwijał się poprzez wieki, przechodząc wiele ciekawych etapów. Najbardziej ozdobne pojawiły się w baroku i jego manierystycznej odmianie rokoko. Stosowane były parkiety składające się z kilkunastu gatunków drewna o ogromnym stopniu skomplikowania oraz licznych intarsjach z motywami florystycznymi. Hołdowano wtedy zasadzie im więcej i ozdobniej tym lepiej, aby podkreślić bogactwo nie tylko królewskich rezydencji. Powstawały wyjątkowe motywy wzorów, w których pojawiły się intarsje nie tylko z różnych gatunków drewna, ale również z fragmentów marmuru oraz metali np. w niezwykłej rezydencji Maison Lafitte, zaprojektowanej przez naczelnego architekta francuskiego baroku François Mansarda. Powstawały wtedy najpiękniejsze rezydencje i pałace, które swoimi podłogami zachwycają do dziś.

Fot. Pałac w Czechowicach. Realizacja Okoń Parkiety Pałacowe.

Fot. Teatr Polski w Poznaniu. Realizacja Okoń Parkiety Pałacowe

Style

Style w historii sztuki, z przekorą zaprzeczały następując po sobie, tak więc w czasie klasycyzmu, nurtu sięgającego swoimi korzeniami antyku znów wróciła estetyka dyscypliny kolorystycznej i geometrycznej jak w poprzedzającym barok renesansie.

Styl podłóg drewnianych poddany był rygorom antycznych założeń stylistycznych gdzie panowała prostota, odpowiednie proporcje i wynikający z tego umiar. Do dziś istnieje wiele przykładów parkietów opartych na pięknych zasadach estetyki antyku zwłaszcza w Polsce gdzie zachowało się dużo architektury w stylu klasycystycznym i gdzie renesans, który był pierwszym odrodzeniem architektury antycznej był tak pięknie reprezentowany przez wspaniałą architekturę. Wiele z polskich rezydencji magnackich i szlacheckich budowanych w stylu klasycystycznym było opartych na wzorcach antycznych stąd też mnogość pięknych wzorów parkietów w tym stylu w zachowanych obiektach. Dzięki temu inspirowani piękną historią designu parkietów architekci stosują te niezwykłe wzory podkreślając piękno, ponadczasowość i elegancję wnętrz zarówno w konserwacji jak i we współcześnie budowanych rezydencjach.

Fot. Zamek w Dzikowie. Realizacja Okoń Parkiety Pałacowe. Fot. Zamek w Janowie Podlaskim. Realizacja Okoń Parkiety Pałacowe.

Fot. Zamek w Janowie Podlaskim. Realizacja Okoń Parkiety Pałacowe.

Design historyzujący

Niezwykle ciekawy, twórczy i rozwijający jest również design historyzujący podłóg drewnianych inspirowany stylami historycznymi. W tego typu projektach wykorzystuje się detale historyczne, układy, kształty, fragmenty stylów jednocześnie dodając do nich współczesne elementy, lekko je zmieniając np: kolor, materiał lub fakturę. Jest to zabawa konwencją, czerpaniem z historii sztuki, nadawaniem drugiego życia historycznym stylom. Design historyzujący wzorów parkietowych jest niezwykle inspirujący i podpowiada nam wiele ciekawych rozwiązań we wnętrzach, dzięki nim i czerpiąc z nich możemy tworzyć piękne, wyjątkowe i ponadczasowe wnętrza z klasą. Nie do przecenienia jest również fakt iż, wszystkie te podłogi są wykonane z litego drewna. Fot. Zamek w Janowie Podlaskim. Realizacja Okoń Parkiety Pałacowe.

Fot. Zamek w Książu. Realizacja Okoń Parkiety Pałacowe.

Autorzy:

arch. Małgorzata Grotowska
prof. dr hab. inż. Piotr Beer