Badanie społeczne dotyczące jakości wód w Polsce. SGGW współrealizuje międzynarodowy projekt CREATE
Jakość wód śródlądowych i morskich w Polsce ma ogromne znaczenie dla naszego zdrowia, gospodarki i środowiska naturalnego. Od stanu rzek, jezior i Morza Bałtyckiego zależy dostęp do czystej wody pitnej, bezpieczeństwo żywnościowe, rekreacja nad wodą, a także kondycja ekosystemów, które wspierają bioróżnorodność i stabilność klimatyczną. W obliczu narastających problemów, takich jak zanieczyszczenie czy eutrofizacja, rośnie potrzeba tworzenia opartych na nauce strategii skutecznej ochrony zasobów wodnych.
Jedną z takich inicjatyw jest realizowany przez międzynarodowe konsorcjum projekt Water4All CREATE, w którym kluczową rolę odgrywa zespół naukowców ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Badania prowadzone są pod kierownictwem dr. hab. Mikołaja Piniewskiego z Katedry Hydrologii, Meteorologii i Gospodarki Wodnej, w ścisłej współpracy z partnerami z regionu Morza Bałtyckiego.
Badanie społeczne
Zrozumienie społecznego postrzegania problemów wodnych jest niezbędnym elementem skutecznego zarządzania zasobami wodnymi. Opracowanie i wdrażanie rozwiązań opartych na przyrodzie, takich jak rekultywacja mokradeł, strefy buforowe czy działania prowadzone w ekosystemach morskich, wymaga nie tylko danych naukowych, lecz także wiedzy o tym, jak obywatele odbierają stan wód i jakie mają doświadczenia.
Udział w ankiecie pomoże badaczom SGGW:
poznać poziom świadomości społecznej na temat jakości wód w Polsce,
wskazać najistotniejsze, z perspektywy społecznej, wyzwania związane z eutrofizacją i zanieczyszczeniem,
zaprojektować skuteczne i akceptowalne społecznie rozwiązania oparte na przyrodzie (Nature-based Solutions),
usprawnić komunikację z decydentami, instytucjami wdrażającymi działania i szeroką opinią publiczną.
Wypełnienie ankiety zajmuje około 10 minut. Odpowiedzi są całkowicie anonimowe i analizowane wyłącznie w ujęciu zbiorczym. Każdy głos pozwala lepiej zrozumieć potrzeby społeczne oraz przyczynia się do budowania strategii, które poprawią stan polskich wód.
Cross-REalm modelling and assessment of Aquatic ecosystem services
CREATE (Cross-REalm modelling and assessment of Aquatic ecosystem services) to międzynarodowy projekt badawczy realizowany w latach 2025–2028 w ramach programu Water4All JTC 2023 – „Aquatic Ecosystem Services”. Jego celem jest opracowanie naukowych podstaw do projektowania skutecznych rozwiązań opartych na przyrodzie, które mogą przeciwdziałać eutrofizacji wód w regionie Morza Bałtyckiego.
Eutrofizacja – proces nadmiernego wzbogacania wód w składniki odżywcze, powoduje zakwity glonów, deficyty tlenowe, spadek bioróżnorodności i pogorszenie jakości wody. Mimo wieloletnich działań ochronnych problem ten wciąż dotyka Bałtyku i jego zlewni. CREATE odpowiada na te wyzwania poprzez integrację danych, modeli hydrologicznych i biogeochemicznych oraz ocenę usług ekosystemowych w skali całego środowiska wodnego — od rzek i jezior po strefę przybrzeżną i morze.
W ramach projektu prowadzone są badania w trzech zlewniach pilotażowych: Pielisjoki (Finlandia), Lielupe (Łotwa), Łupawa (Polska), w Polsce dodatkowo modelowane jest jezioro Gardno.
Badania wykorzystują m.in. model SWAT+, analizę usług ekosystemowych, mapowanie priorytetów wdrażania NbS oraz szeroką współpracę z interesariuszami — samorządami, instytucjami środowiskowymi, rolnictwem, biznesem i mieszkańcami regionów. Celem końcowym CREATE jest opracowanie praktycznych narzędzi i rekomendacji wspierających zrównoważone zarządzanie zasobami wodnymi i gruntami w krajach regionu Morza Bałtyckiego.
Polskim partnerem projektu jest zespół badawczy SGGW pod kierownictwem dr. hab. Mikołaja Piniewskiego, działający w Katedrze Hydrologii, Meteorologii i Gospodarki Wodnej oraz Centrum Badań Klimatu SGGW.