Konferencja prezentująca kamienie milowe projektu Kompleksowa ochrona żubra w Polsce
W bieżącym roku zostały utworzone dwa nowe wolne stada żubrów, a od początku projektu zrealizowano wiele zadań w ramach czynnej ochrony tego gatunku. Realizacja projektu rozpoczęła się w 2019 roku a jego zakończenie planowane jest na 2023, a zatem znajdujemy się dokładnie na półmetku. Konferencja stała się okazją do naświetlenia szerszego kontekstu zarządzania gatunkiem i istotnej roli jaką w ochronie czynnej pełnią Lasy Państwowe. Spotkanie uroczyście otworzyła prof. dr hab. Wanda Olech z Instytutu Nauk o Zwierzętach SGGW, która jest także koordynatorem projektu.
Konferencja prezentująca rezultaty i działania projektu odbyła się w formie zdalnej 2 czerwca 2021 – uczestniczyło w niej niemal 120 osób. Wydarzenie swoim udziałem uświetnili m.in. Pan Paweł Sałek Doradca Prezydenta RP, Sekretarze Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, przedstawiciele Komisji Europejskiej, Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych, Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych a także Dyrektorzy Regionalnych Dyrekcji Ochrony Środowiska i Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych. Nie zabrakło także przedstawicieli świata nauki, nadleśnictw związanych z żubrem oraz prasy.
W bieżącym roku zostały utworzone dwa nowe wolne stada żubrów, a od początku projektu zrealizowano wiele zadań w ramach czynnej ochrony tego gatunku. Realizacja projektu rozpoczęła się w 2019 roku a jego zakończenie planowane jest na 2023, a zatem znajdujemy się dokładnie na półmetku. Konferencja stała się okazją do naświetlenia szerszego kontekstu zarządzania gatunkiem i istotnej roli jaką w ochronie czynnej pełnią Lasy Państwowe. Spotkanie uroczyście otworzyła prof. dr hab. Wanda Olech z Instytutu Nauk o Zwierzętach SGGW, która jest także koordynatorem projektu.
Pani Małgorzata Golińska, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, Główny Konserwator Przyrody podkreśliła ważną rolę projektu w ochronie czynnej żubra oraz konieczność zarządzania populacją przywołując przykład Bieszczad, gdzie obecnie trwa walka z telazjozą. Zarządzanie gatunkiem tak szczególnym jak żubr wymaga od decydentów czasem trudnych i odważnych decyzji, by w dobrej kondycji przetrwała populacja. Pani Minister zadeklarowała także wsparcie w zakresie dalszych działań na rzecz czynnej ochrony gatunku. W podobnym tonie wypowiedział się Minister Edward Siarka, Pełnomocnik Rządu ds. Leśnictwa i Łowiectwa. Dziękując za zaangażowanie i cenny wkład merytoryczny w opiekę nad żubrem, podkreślił istotną rolę projektu realizowanego przez SGGW.
Pani Julia Majewska przedstawicielka Komisji Europejskiej, doceniła wartość projektu mówiąc:
„Różnorodność biologiczna jest bez wątpienia wartością, którą Unia Europejska chroni i wspiera. Wyrazem troski Komisji Europejskiej o stan przyrody w Europie jest Unijna strategia na rzecz ochrony bioróżnorodności 2030, w której cele projekt „Kompleksowa ochrona żubra w Polsce” doskonale się wpisuje. Istotne jest, aby obok inwestycji w infrastrukturę i rozwój gospodarczy, środki europejskie w Polsce inwestowane były również w ochronę przyrody, w tym na zwiększenie świadomości ekologicznej społeczeństwa. Celem Komisji Europejskiej jest, aby 7,5% budżetu UE 2021-2027 zostało przeznaczone na ochronę bioróżnorodności. Bardzo cieszymy się, że uczelnie publiczne sprawnie pozyskują środki europejskie na realizację projektów kluczowych dla środowiska w Polsce.”
Podczas pierwszego wystąpienia prof. W Olech – koordynator projektu przedstawiła podstawy biologii żubra, zagrożenia dla populacji oraz prognozę dla gatunku. Wyjaśniła, że naszym celem jest tworzenie dużej liczby mniejszych stad tworzących razem tzw. metapopulację. Prelegentka przedstawiła także koszty zarządzania gatunkiem w Polsce. Projekt „Kompleksowa ochrona żubra w Polsce”, którego wartość to 33 mln. Złotych dofinansowano z Unii Europejskiej z programu operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko” w ramach Funduszu Spójności.
Istotną rolę Lasów Państwowych w czynnej ochronie żubra podkreślił Pan Jan Tabor p.o. Zastępcy Dyrektora Generalnego LP. „Żubr jest powszechnie podawanym przykładem gatunku uratowanego od zagłady. Znaczną rolę w tym dziele odegrała Polska i Puszcza Białowieska. Bez pasji, zaangażowania oraz uporu: przyrodników, leśników, myśliwych, polityków, decydentów oraz rzeszy „zwykłych” ludzi ten arcytrudny projekt nie powiódł by się. Niewątpliwie Lasy Państwowe m.in. poprzez osobiste zaangażowanie szeregu jej pracowników, właściwe decyzje, udostępnienie terenu i infrastruktury, środków finansowych, walnie przyczyniły się do sukcesu restytucji żubra”.
Pani Karolina Paulewicz-Bazała, Z-ca Dyr.ds. Instytucji Wdrażającej w Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych w swojej prezentacji pokazała rolę CKPŚ zarówno jako instytucji wdrażającej oraz jednostki realizującej projekty. O wysokim priorytecie ochrony żubra wśród polskich projektów świadczy fakt, że ochrona tego gatunku stanowi aż 16% alokacji środków UE na realizację projektów środowiskowych.
Konferencja utwierdziła słuchaczy w przekonaniu, że czynna ochrona żubra wymaga koordynacji działań administracji państwowej, naukowców i Lasów Państwowych, niezbędnych w zarządzaniu populacją gatunku i zapewnieniem tym samym dobrostanu i przetrwania żubra.
Więcej o projekcie przeczytać można na www.projekt.wisent.org